Türkiye’de E-Ticaret’in Gelecek 10 Yılı
E-ticaret sektörü, içinde bulunduğumuz dönemde, ülkemizde girişimciler açısından bakıldığında bir fırsatlar dünyası, tüketiciler tarafından bakıldığında yine fırsatlar ve ucuz ürünler için vazgeçilmez bir kanal.
Gelecek yıllarda da bu fırsatlar dünyası e-ticaret sektörünün büyümesinden kimsenin en ufak şüphesi yok. Zira her yıl alınan veriler büyümenin daha da artacağını bize bildiriyor.
E-ticaret ülkemizde büyüyor, gelişiyor da ne kadar büyüyor ve daha ne kadar büyüyecek? Ülkemiz iş dünyasında her geçen yıl yüksek oranlarda büyüme kaydedebilen tek sektör olan e-ticaret sektörü, yıllar geçtikçe her açıdan daha fazla insana ulaşabilmekte ve daha fazla iş üretebilmektedir. İstihdam oranı her yıl artarken, nitelikli iş gücüne olan talep yükseliyor. Büyüme oranları ve hızlarına bakıldığında minimum %40 gibi rekor büyüme oranlarını çok kolay yakalayan e-ticaret sektörü kadar büyüme rakamlarına ulaşmasa da yaklaşabilen sektör sadece yine e-ticaret sektörü ile derin iş bağı olan yazılım sektörüdür.
Dünyada da rakamlar üç aşağı beş yukarı aynı seviyede seyrederken, e-ticarete geç kalan ülkelerde büyüme hızları çok daha yüksek oluyor. Örneğin; ABD ile Tayland’ı kıyasladığımızda tabii ki ABD e-ticaret sektörünün toplam e-ticaret hacmi çok yüksek çıkıyor. Ancak daha düşük hacme sahip Tayland’da e-ticaret sektörünün yıllık büyümesi ABD’deki yıllık büyümenin 2 katından fazladır. Yani Tayland’da şu anda e-ticaret alanında çok büyük fırsatlar vardır demek yanlış olmaz, aynı şekilde ülkemizde de e-ticaret sektöründe hala birçok fırsat yatırımcılarını bekliyor. Zira ülkemizde e-ticaretin hala yeterince gelişmediğinden şikayetçiyken, hala birçok fırsatın olduğunu da göz önünde bulundurmalıyız.
Mevcut duruma bakıldığında ve gelecek yıllara dair çalışmalara bakıldığında, e-ticaret sektörünün minimum gelecek 25 yılında bir gerileme hatta duraklama bile öngörülmüyor dahası örneğin 2016 ve 2017 yıllarının Türkiye’de e-ticaretin zirve yaptığı yıllar olacağı yönünde görüşler hiç de azımsanmayacak derecede fazladır. Yani birçok sektörün baş belası olan sektördeki rekabete dayalı sektörün tıkanması hali, e-ticaret sektörü için geçerli görünmüyor.
İyi verileri biraz kenara bırakır madalyonun diğer yüzüne bakacak olursak; Türkiye, e-ticaret sektöründe maalesef birçok gelişmiş ülkeye göre alt ligde mücadele etmektedir. Bunun birçok sebebi olsa da en temel sebebi olarak , halkın alım gücünün Avrupa’nın önde gelen ülkelerine ve ABD’ye göre daha düşük olması sayılabilir. Ek olarak internet kullanıcısı oranında Avrupa ve ABD’nin oldukça gerisinde olmamızı da sayabiliriz. Ülkemizin dünya e-ticaretini geriden takip etmesinin temel sebeplerine yardımcı sebepleri kısaca sayarsak, internete olan güvensizlik, gizlilik endişesi, kargo sorunları, girişimciler tarafında dijital pazarlama öğelerinin efektif kullanılamaması diyebiliriz.
Bulunduğumuz dönemde ülkemizde e-ticaret sektöründe öyle temel konularda sıkıntılar yaşıyoruz ki, bazen geleceğe dönük çalışmalara gerektiği kadar zaman ayıramadığımızı düşünüyorum ama yukarıda da bahsettiğim gibi birçok etmene dayalı olarak zamanla bu temel sorunlardan kendini kurtaracak olan Türkiye e-ticaret sektörü, dünya e-ticaret sektöründe bir üst lige çıkacaktır. Çıkmasında da hiçbir engel yoktur, aksine katkı sağlayacak büyük bir avantajı olan dinamik genç nüfusu vardır.
Türkiye, genç nüfusunun sayesinde aslında teknolojiye ve yeniliğe hızlı adapte olabilen bir ülke, gelecek yıllarda e-ticarete de genç nüfusu sayesinde zamanla daha yüksek oranda katılım gösterecektir. Yeni neslin, internet ile olan yakınlığından bahsetmemize gerek yok sanırım ancak bu kalabalığın e-ticarete katkısı oldukça kısıtlıdır zira bu topluluğun maddi gücü yok veya çok az ama bu neslin ilerleyen yıllarda maddi güçlerinin yükselmesi ile aynı oranda Türkiye e-ticaret sektörünün büyümesini izleyeceğiz.
Genç nüfus ve genç nüfusun teknoloji ve internet ile bağı sayesinde ülkemizde e-ticaretin gelecek 10 yılı çok parlak görünüyor. Örneğin, Türkiye’deki mobil e-ticareti Avrupa ile kıyaslarsak, hangi ülke olursa olsun, Türkiye birinci sırada yer alıyor. Türk halkı yeni teknolojileri kullanmak konusunda, Avrupalılara göre çok farklı yaklaşıyor ve çok istekli görünüyor. İşte bu sebeplerle 10.yıla kadar da beklememiz gerekmeyecek zira yine tahminim 2016 ve 2017 yıllarında büyüme hızı daha yüksek oranda artarken devam eden yıllarda da büyüme hızı aynı seviyelerde seyredecektir. Özellikle 2020 sonrası da büyüme katsayısı çok fazla olacaktır. 80 milyon nüfusuyla önemli bir nüfusa sahip ülkemizde e-ticaretin önü oldukça açık görünüyor.
Gelecek yıllarda neler olacak dersek, gelişme kaydetmesi gerektiğini düşündüğüm lojistik konusunda köklü gelişmeler kaçınılmazdır. Özellikle ülkemizde e-ticaret’in önündeki büyük engellerden olan kargo firmalarının yetersizliği konusunda 1-2 yılda yeni girişimlerin veya yeni fikirlerin ortaya çıkabileceğini düşünüyorum. Bugün bile bazı firmaların İstanbul veya Ankara, İzmir gibi büyük illere kendi lojistik ağını kurduğunu görebiliyoruz. Tek başına bu bile, kargo firmalarının yetersizliğini bize gösteriyor. Önümüzdeki yıllarda e-ticaret sektöründe teslimat konusunda önemli gelişmeler yaşanacaktır demek zor değil.
Türkiye e-ticaret sektöründe girişimcilerin gelecek yıllarda e-ticaret projelerini daha da özelleştireceğini yani genel ürün satışından ziyade belli başlı ürün gruplarında dikey projelere yöneleceğini bugün ki şartlardan anlayabiliyoruz. Özellikle dünya e-ticaret sektörü bu yöne ilerliyor ve bu yönde birçok alanda hala inanılmaz açıklar bulunuyor. ABD’de birçok küçük işletme kendi ürün grubunda dikey e-ticaret projelerini hayata geçiriyor iken ülkemizde bu aşamada hala önemli bir eksik var ancak bu eksiklik zamanla bir eksiklik olmaktan çıkacaktır.
Az önce bahsettiğim mobil e-ticaret tüm dünyada hızla yükselirken Türkiye’de çok daha hızlı gelişiyor ve yükseliyor. Son 5-6 ayda mobile olan ilgi gerçekten inanılmaz. Mobil teknolojilerin daha da gelişmesiyle bu alana yatırım yapan e-ticaret girişimlerinin büyük avantajlar sağlayacağını söyleyebiliriz. Ayrıca Türkiyede 70 milyona yakın mobil abonenin olduğunu da belirtmek gerekiyor.
Gelecek 10 yılda e-ticaret sektöründe yaşanacak bir başka değişim ve gelişim de e-ticaret sitelerinin çok daha sosyal hal alması olacaktır. Türkiye’de sosyal ağların kullanımı ile dünya ülkelerinin kullanım oranlarını kıyaslarsak, Türkiye bu konuda da fazlasıyla öndedir. Bu bağlamda e-ticarete yatırım yapan işletmelerin sosyal ağlar ile e-ticaret projelerini entegre etmeleri kaçınılmaz oluyor. Yani önümüzdeki dönemde daha sosyal e-ticaret siteleri göreceğiz. Bu entegrasyonu hakkıyla yapan e-ticaret girişimlerinin de başarılı olabileceğini söylemek zor değil. Yıllardır söylediğim gibi ‘’Sosyal olmayan bir e-ticaret sitesi koca bir 0’dır.’’
Ülkemizde e-ticaretin geleceğine baktığımızda C2C’nin yükseleceğini görmek kahinlik gerektirmiyor artık ve bu alanda bazı yeni trendler, yeni akımlar da göreceğiz. Örneğin Hepsiburada gibi pazaryeri konseptine farklı bakış açılarını da göreceğiz. Şahsi fikrim birçok dikey e-ticaret projelerinin de önümüzde yıllarda C2C’yi sistemlerine entegre edeceğidir.
Türkiye e-ticaret sektöründe, gelecek 10 yılda yaşanacak gelişmelerden birisi de ödeme sistemlerine farklı bakış açılarının gelmesi olacaktır diye düşünüyorum ve özellikle Paypal gibi ödeme sistemlerinin fazlalaşması ile bu sistemlerin ödemelerdeki payının artışını göreceğiz.
Yazımızı sonlandırırken özetlemek gerekirse, ülkemizde gelecek 10 yılda e-ticaret sektörünün gelişimi çok açık ve sektörün geleceği çok parlak görünüyor. Dahası 10 yıl sonrasında ülkemizi Avrupa’nın e-ticaret alanında lider ülkesi olarak görmemiz hiç de şaşırtıcı olmaz. Aslında bizden daha fazla geleceğimize inanan birçok Avrupalı dev e-ticaret firması birer birer Türk e-ticaret sektörüne giriş yaptı bile. Bu gelişmelere ek olarak gelecek planlamalarında olduğunu bildiğimiz, ülkemizdeki katma değeri yüksek ileri teknoloji ürünlerinin üretilmesi, Türk Silikon Vadisinin kurulması, e-ticarete verilecek teşvikler gibi önümüzdeki yıllarda beklediğimiz gelişmeler yaşanırsa Türkiye e-ticaret sektörünün tüm dünyada parlayan yıldızı olacaktır ve bundan da en karlı yine millet olarak biz çıkacağız.
eticaretturkiye administrator
Yazar hakkında